رابطه ارتودنسی با آپنه خواب

ارتودنسی، شاخه‌ای از دندانپزشکی که بر اصلاح نامرتب دندان‌ها و فک‌ها متمرکز است، می‌تواند پیامدهایی برای آپنه خواب، یک اختلال خواب که با وقفه در تنفس یا تنفس کم عمق در طول خواب مشخص می‌شود، داشته باشد. در اینجا نحوه ارتباط ارتودنسی با آپنه خواب آمده است:

دستگاه های پیشرفته فک پایین (MAD):

گاهی اوقات از وسایل ارتودنسی مانند دستگاه های پیشرفته فک پایین برای درمان آپنه خواب استفاده می شود. MADها با جابجایی فک پایین (فک پایین) کمی به جلو در هنگام خواب کار می کنند که به جلوگیری از فروپاشی راه هوایی فوقانی کمک می کند و جریان هوا را بهتر می کند. این دستگاه ها به صورت سفارشی و متناسب با دهان بیمار ساخته شده اند و می توانند برای افراد مبتلا به آپنه خواب خفیف تا متوسط یا خروپف موثر باشند.

درمان ارتودنسی برای تراز فک:

درمان ارتودنسی، مانند بریس ها یا الاینرها، می تواند به اصلاح ناهماهنگی فک ها یا مال اکلوژن (ناهنجاری های بایت) کمک کند. درمان ارتودنسی با بهبود هم ترازی فک ها و دندان ها ممکن است برخی از عوامل موثر در آپنه خواب مانند انسداد راه هوایی یا محدودیت جریان هوا به دلیل موقعیت فک را کاهش دهد.

انبساط فک بالا:

انبساط فک بالا تکنیکی است که در ارتودنسی برای گشاد کردن فک بالا (فک بالا) استفاده می شود. با گسترش فک بالا، فضای بیشتری در مجرای بینی و راه هوایی ایجاد می شود که می تواند تنفس را بهبود بخشد و خطر انسداد راه هوایی در هنگام خواب را کاهش دهد. این گسترش به طور بالقوه می تواند برای افراد مبتلا به مجرای بینی باریک یا سندرم مقاومت راه هوایی فوقانی (UARS)، وضعیتی که ارتباط نزدیکی با آپنه خواب دارد، مفید باشد.

ارتودنسی جراحی:

در موارد شدید آپنه خواب یا ناهنجاری های قابل توجه فک، ممکن است اقدامات ارتودنسی جراحی برای تغییر موقعیت فک ها یا بهبود آناتومی راه هوایی ضروری باشد. جراحی ارتوگناتیک که به عنوان جراحی اصلاحی فک نیز شناخته می‌شود، می‌تواند با تغییر موقعیت فک بالا و پایین برای ایجاد راه هوایی بازتر و بهبود تنفس در هنگام خواب، به رفع مشکلات ساختاری مرتبط با آپنه خواب کمک کند.

به طور کلی، درمان ارتودنسی می تواند در مدیریت آپنه خواب با پرداختن به مسائل ساختاری اساسی در دهان و فک ها که به انسداد راه هوایی یا مشکلات تنفسی در طول خواب کمک می کند، نقش داشته باشد. با این حال، برای افراد مبتلا به آپنه خواب ضروری است که با یک متخصص خواب یا دندانپزشک متخصص در تهران مشورت کنند تا مناسب ترین رویکرد درمانی را بر اساس نیازهای خاص و شدت بیماری خود تعیین کنند.

آپنه خواب و انواع آن

آپنه خواب یک اختلال خواب است که با وقفه در تنفس یا تنفس کم عمق در طول خواب مشخص می شود. این مکث ها در تنفس می توانند چندین بار در طول شب اتفاق بیفتند و چرخه طبیعی خواب را مختل کرده و جریان اکسیژن به مغز و سایر قسمت های بدن را کاهش دهند. سه نوع اصلی آپنه خواب وجود دارد:

آپنه انسدادی خواب (OSA):

آپنه انسدادی خواب شایع ترین نوع است و زمانی رخ می دهد که ماهیچه های گلو در طول خواب بیش از حد شل می شوند و باعث می شود بافت نرم پشت گلو فرو بریزد و راه هوایی را مسدود کند. این انسداد منجر به مکث در تنفس می شود که اغلب با خروپف بلند یا صداهای خفگی همراه است، زیرا فرد برای نفس کشیدن تلاش می کند.

آپنه خواب مرکزی (CSA):

وقفه تنفسی در خواب مرکزی زمانی اتفاق می‌افتد که مغز سیگنال‌های مناسب را به ماهیچه‌های مسئول کنترل تنفس در طول خواب ارسال نمی‌کند. برخلاف آپنه انسدادی خواب، هیچ انسداد فیزیکی در راه هوایی وجود ندارد. در عوض، مکث های تنفسی ناشی از عدم تلاش تنفسی است. آپنه خواب مرکزی کمتر از OSA شایع است و اغلب با شرایط پزشکی زمینه ای مانند نارسایی قلبی، سکته مغزی یا اختلالات عصبی همراه است.

آپنه خواب مختلط:

وقفه تنفسی در خواب مختلط که به عنوان آپنه خواب پیچیده نیز شناخته می شود، ترکیبی از آپنه خواب انسدادی و مرکزی است. افراد مبتلا به آپنه خواب مختلط ممکن است در طول خواب هم آپنه انسدادی و هم آپنه مرکزی را نشان دهند.

علائم شایع آپنه خواب عبارتند از خروپف بلند، نفس نفس زدن یا خفگی در طول خواب، خواب آلودگی یا خستگی در طول روز، سردرد صبحگاهی، تحریک پذیری و مشکل در تمرکز. در صورت عدم درمان، آپنه خواب می تواند عواقب جدی برای سلامتی داشته باشد، از جمله افزایش خطر فشار خون بالا، بیماری قلبی، سکته مغزی، دیابت و حوادث روزانه به دلیل خواب آلودگی بیش از حد در طول روز.

درمان وقفه تنفسی در خواب ممکن است شامل تغییرات سبک زندگی، مانند کاهش وزن یا درمان موضعی، درمان فشار مثبت مداوم راه هوایی (CPAP)، وسایل دهانی، جراحی یا ترکیبی از این رویکردها باشد. برای افرادی که علائم آپنه خواب را تجربه می کنند ضروری است که تحت یک مطالعه خواب (پلی سومنوگرافی) قرار گیرند و برای تشخیص و درمان مناسب با یک متخصص مراقبت های بهداشتی مشورت کنند.

چه افرادی دچار وقفه تنفسی در خواب میشوند؟

وقفه تنفسی در خواب می تواند افراد را در هر سن، جنس و زمینه ای تحت تاثیر قرار دهد، اما برخی عوامل خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می دهند. این شامل:

چاقی: اضافه وزن، به ویژه در ناحیه گردن و گلو، می‌تواند خطر آپنه انسدادی خواب را با فشار بر راه هوایی و احتمال فروپاشی آن در هنگام خواب افزایش دهد.

سن: آپنه خواب با افزایش سن شایع‌تر می‌شود، زیرا عضلات گلو به مرور زمان شل می‌شوند و تن خود را از دست می‌دهند و احتمال انسداد راه هوایی را افزایش می‌دهند.

جنسیت: مردان بیشتر از زنان به آپنه خواب مبتلا می شوند، اگرچه این خطر برای زنان پس از یائسگی افزایش می یابد. با این حال، زنان اغلب در مقایسه با مردان کمتر مبتلا به آپنه خواب هستند.

سابقه خانوادگی: سابقه خانوادگی وقفه تنفسی در خواب یا سایر اختلالات خواب می تواند احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش دهد که نشان دهنده استعداد ژنتیکی است.

سیگار کشیدن: سیگار کشیدن می تواند التهاب و احتباس مایعات در راه هوایی فوقانی را افزایش دهد و منجر به انسداد راه هوایی و بدتر شدن علائم آپنه خواب شود.

مصرف الکل و آرام بخش: الکل و آرام بخش ها می توانند ماهیچه های گلو را شل کرده و در تنفس در هنگام خواب اختلال ایجاد کنند و خطر آپنه خواب را افزایش دهند.

احتقان بینی: شرایطی که باعث احتقان بینی می شوند، مانند آلرژی، سینوزیت یا انحراف تیغه بینی، می توانند جریان هوا از طریق بینی را مسدود کرده و به آپنه خواب کمک کنند.

توجه به این نکته مهم است که در حالی که این عوامل خطر ابتلا به وقفه تنفسی در خواب را افزایش می دهند، هر فردی که این عوامل خطر را داشته باشد به این بیماری مبتلا نخواهد شد. علاوه بر این، افراد بدون این عوامل خطر همچنان می توانند به آپنه خواب مبتلا شوند. اگر مشکوک هستید که شما یا کسی که می شناسید ممکن است آپنه خواب داشته باشد، ضروری است که برای ارزیابی و تشخیص مناسب با یک متخصص درمان خود مشورت کنید.

چه درمان های دیگری برای وقفه تنفسی در خواب مناسب است

علاوه بر درمان فشار مثبت مداوم راه هوایی (CPAP) و وسایل خوراکی، گزینه‌های درمانی دیگر برای وقفه تنفسی در خواب ممکن است شامل موارد زیر باشد:

اصلاح سبک زندگی: تغییرات سبک زندگی مانند کاهش وزن، ورزش منظم، اجتناب از الکل و داروهای آرام بخش قبل از خواب و ترک سیگار می تواند به کاهش شدت وقفه تنفسی در خواب و بهبود کیفیت کلی خواب کمک کند.

جراحی: مداخلات جراحی ممکن است برای افراد مبتلا به وقفه تنفسی در خواب شدید که به درمان‌های دیگر پاسخ نمی‌دهند یا دارای ناهنجاری‌های آناتومیکی هستند که به انسداد راه هوایی کمک می‌کند، در نظر گرفته شود. گزینه های جراحی ممکن است شامل (UPPP)، برداشتن لوزه و آدنوئیدکتومی، جراحی پیشرفت فک بالا، یا کاشت کام نرم باشد.

فشار مجاری هوایی مثبت مداوم (Nasal CPAP): CPAP بینی شامل استفاده از دستگاهی است که جریان مداوم هوا را از طریق ماسکی که در هنگام خواب روی بینی زده می‌شود، می‌رساند. این فشار مثبت راه هوایی به باز نگه داشتن راه هوایی کمک می کند و از بروز آپنه جلوگیری می کند.

دستگاه‌های فشار مثبت راه هوایی بازدمی (EPAP): دستگاه‌های EPAP، مانند درمان Provent، از دریچه‌های کوچکی که روی سوراخ‌های بینی قرار می‌گیرند برای ایجاد مقاومت در حین بازدم استفاده می‌کنند که به باز نگه داشتن راه هوایی و کاهش حوادث آپنه کمک می‌کند.

Inspire Therapy: اینسپایر تراپی یک دستگاه کاشته شده با جراحی است که تحریک خفیفی را به عصب هیپوگلوسال که ماهیچه های زبان و راه هوایی فوقانی را کنترل می کند، ارائه می کند. این تحریک به جلوگیری از جمع شدن زبان به عقب در هنگام خواب، کاهش انسداد راه هوایی و آپنه کمک می کند.

ایمپلنت های پالاتال: ایمپلنت های پالاتال شامل قرار دادن میله های پلی استر کوچک در کام نرم برای سفت شدن آن و کاهش لرزش بافت است که می تواند به کاهش خروپف و آپنه انسدادی خفیف خواب کمک کند.

انتخاب درمان به شدت و نوع وقفه تنفسی در خواب، عوامل فردی بیمار و اهداف درمانی بستگی دارد. برای افراد مبتلا به آپنه خواب ضروری است که تحت یک ارزیابی جامع توسط متخصص خواب قرار بگیرند تا مناسب ترین رویکرد درمانی را تعیین کنند.